Om maar meteen met de deur in huis te vallen: ja, deze voedingsmiddelen passen binnen het Paleo voedingspatroon. Waarom? Lees dan nog even verder!
Telkens wanneer ik een foto plaats waarin ik (heerlijke!) leverworst eet, word ik overspoeld met vragen. Hoe zit het met de e-nummers? Zit daar dan geen rotzooi in? En hoe zit het met natriumnitriet? Voor spek geldt eigenlijk hetzelfde. Ik persoonlijk vind niet dat er rotzooi in zit, ik maak me niet druk om natriumnitriet (echt niet!) en ik blijf gewoon leverworst en spek eten.
Maar ik begrijp helemaal waarom jij daar misschien anders over denkt! Het heeft mij ook best wat moeite gekost om van het negatieve beeld wat natriumnitriet heeft af te stappen. Eén artikel heeft me daarbij enorm geholpen (ik verwijs er dan ook keer op keer naar) en dat is afkomstig van Chris Kresser. Een zeer gerespecteerd wetenschapper en arts. Het artikel is echter in het Engels geschreven. Daarom leg ik het je vandaag in mijn eigen woorden uit.
Wetenschappelijk gezien
Natriumnitriet zou zeer slecht voor onze gezondheid zijn. Het zou kankerverwekkend zijn en leiden tot hart- en vaatziekten.
Nu ben ik helemaal geen fan van e-nummers. Zeker niet. Ik vermijd ze liever. Maar wanneer er producten zijn die ik a. heel lekker vind, en b. die ook heel gezonde aspecten bevatten, doe ik wat extra research. Daarna bepaald ik of het voor mij de moeite waard is om het product toch te eten. Meestal is dat absoluut niet het geval, maar bij bacon en leverworst denk ik er anders over.
Zodra een wetenschappelijk onderzoek aantoont dat iets ‘slecht voor de gezondheid’ is, valt iedereen daar halsoverkop overheen. Een negatieve boodschap tonen geeft tenslotte veel sterkere reacties dan ze te vertellen dat het allemaal wel mee valt. Want wat er ná zo’n spraakmakend onderzoek gebeurt, wordt meestal niet verteld. We hebben tenslotte ook jaren en jarenlang geloofd dat vet ons dik maakt en cholesterol de duivel is. Het tegengestelde is echter waar en dat is veelvuldig bewezen! Zo is er ook in dit geval bewezen dat natriumnitriet niet kankerverwekkend is en er ook geen relatie met hart- en vaatziekten is.
Het valt allemaal wel mee
Tenminste, ik vind het allemaal wel meevallen. Zeker wanneer je bedenkt dat 70 – 90% van de hoeveelheid nitriet door het lichaam aan wordt gemaakt. Dat zit gewoon in je speeksel. Het is haast onmogelijk om deze hoeveelheid vanuit voeding binnen te krijgen! Zoals Chris Kresser het in zijn artikel omschrijft: een of twee porties rucola, sla, selderij of bieten bevat meer nitriet dan 467 hotdogs (bron). Juist, de gezonde salade die je elke dag als lunch eet bevat heel veel meer nitriet dan een handje uitgebakken spekjes of een paar plakjes leverworst.
Natuurlijk zijn er ook natuurlijke alternatieven voor natriumnitriet om een voedingsmiddel toch dezelfde houdbaarheid en smaak te geven. Denk aan zeezout, selderij en bietensap. Op de verpakking ziet dat er goed uit, maar in werkelijkheid bevatten deze natuurlijke conserveermiddelen nog meer nitriet dan de ‘reguliere’ natriumnitriet (als het al slecht zou zijn..).
In het lichaam
Zowel nitraat en nitriet kunnen zich niet opstapelen in het lichaam: nitraat wordt omgezet in nitriet wanneer het in contact met ons speeksel komt. Dit wordt vervolgens in ons speeksel gebruikt, het komt in de maag terecht of we plassen het simpelweg weer uit. In de maag wordt het deels omgezet in stikstofmonoxide (NO) – een stof die veel positieve effecten in het lichaam heeft. Het deel wat uiteindelijk in het bloed terecht komt, wordt door het lichaam binnen 5 minuten afgebroken en verwijderd.
Positieve effecten
In verschillende onderzoeken is zelfs aangetoond dat nitriet verschillende positieve effecten heeft op het immuunsysteem en de functie van hart en vaten. Daarnaast kan nitraat het lichaam beschermen tegen ziekmakende bacteriën. Klinkt goed, toch?
Wil je precies weten waar mijn beweringen vandaan komen? Bronvermelding, etc.? Lees dan echt even het Engelstalige artikel van Chris Kresser. Ik ben namelijk geen wetenschapper, maar hij wel! Oh en mocht je het leuk vinden, lees dan ook even hoe Mark Sisson er over denkt.
Is het Paleo?
Natuurlijk kunnen we de eindeloze discussie blijven voeren of iets Paleo is of niet. De oermens zal waarschijnlijk geen leverworst of bacon hebben gegeten (maar ook geen paleo taart of paleo brood, en zeker geen broccoli uit een kas). We leven in een moderne wereld en het kan al lastig genoeg zijn om elke dag opnieuw gezonde keuzes te maken. Ik vind het dan ook prima om een paar keer per week spek of bacon te eten, laat staan leverworst. Ook al houd ik nog zo van koken, ik heb er ook niet altijd zin in om een runderlever in stukjes te snijden en aan te bakken. Toch is lever ontzettend gezond en wil ik het graag eten. Die worst vind ik dus ideaal (de leverworst die ik koop is trouwens afkomstig van EkoPlaza, en nee, ik word hier niet voor gesponsord).
Waar je wel op kunt letten is waar jouw bacon of leverworst vandaan komt. Is het biologisch? Hoe hebben de dieren geleefd? Wat hebben ze gegeten? Je bent niet alleen wat je eet, maar je bent ook wat jouw eten gegeten heeft (snap je ‘m nog?). Meer hierover lees je in dit artikel over vlees. En maak je je leverworst/paté toch liever zelf, dan heb ik een heerlijk recept in mijn kookboek staan!
Conclusie
Ik wil hiermee niet zeggen dat we elke dag grote hoeveelheden spek en leverworst moeten gaan eten. Eenzijdig eten is nooit een goed idee. Maar wanneer het je zo uit komt of wanneer je er zin in hebt, is er helemaal niets aan de hand en zal het absoluut niet ten koste gaan van je gezondheid.
Ik hoop dat dit artikel en de artikelen waar ik naar link, jou zullen helpen om voor jezelf een keuze te maken! Voeding is tenslotte heel persoonlijk!
Comments 11
Helemaal mee eens! Ik zal de leverworst van de ekoplaza ook eens proberen. Ben geen groot fan van lever en mijn eigen kooksels/baksels vond ik tot nu toe niet echt geweldig.
Kwam het pas ook tegen in Bacon als E250 idd. Jammer dat ze niet iets Bio’s gebruiken met dezelfde werking, het is eigenlijk een “kleurzout” dat verkleuring voorkomt.
Stukje wetgeving wat ik vond op Foodwatch:
Wetgeving
Van de EU en Nederland mogen voedselproducenten maximaal 100 mg E250 verwerken in een kilo gesteriliseerd vleesproduct (knakworstjes in blik bijvoorbeeld). In de biologische sector mag E250 alleen gebruikt worden als de producent kan aantonen dat er geen gelijkwaardig alternatief is – en dan in een lagere maximumhoeveelheid van 80 mg per kilo.
E250 mag niet gebruikt worden in voedselproducten voor kinderen tot 6 maanden. Denemarken hanteert voor een aantal vleesproducten lagere limieten dan de EU en Nederland. Dat heeft niet geleid tot extra gevallen van botulisme.
Bedankt voor de extra info! In plaats van E250 wordt wel vaak selderijzout, bietensap of zeezout gebruikt, dat heeft dezelfde werking. In veel biologische producten zie je dit terugkomen, al is de totale hoeveelheid nitriet in het product daarmee weer hoger. Maar dan nog geldt -vind ik- beter van een natuurlijke bron, dan iets chemisch. Precies zoals je al zegt eigenlijk 🙂
Ik maak mij ergens wel druk om conserveermiddelen en dus ook E250 (natriumnitriet). Steeds als ik dat eet, krijg ik dezelfde avond overal jeuk (eczeem). Ik heb een tijdje onderzoek gedaan en kwam er dus achter dat ik niet tegen conserveermiddelen kan. Dit kan helaas niet getest worden aldus mijn huisarts. Maar blijf er liever vanaf. 😉 Het gaat nu heel goed qua eczeem. Bestaat er E nummer vrije leverworst??
Wat goed dat je dat meteen voelt! Dan moet je dit soort dingen inderdaad niet eten. Leverworst zonder e-nummers heb ik nog niet gevonden helaas… Wel andere worstsoorten zonder natriumnitriet, maar geen leverworst. Hopelijk komt dat nog!
De droge worst en ook de leverworst van SchotseHooglanders.nl is zonder e-nummers. Misschien is dat een idee.
Heel erg bedankt voor dit artikel! Voordat ik Paleo at was ik huge fan van leverworst. Maar tegelijkertijd met dat ik me begon te verdiepen in Paleo, las ik het boekje over E-nummers en hoe slecht dat allemaal wel niet voor je is. Ik heb heel lang in een slagerij gewerkt en weet daarom dat zo ongeveer alle vleeswaren en hamsoorten met dit middel worden ingespoten om de kleur te behouden en om te conserveren. Nu ik jou bericht lees begrijp ik dat het allemaal niet zo slecht is. Yess!
Ik ben van t weekend bij de Ekoplaza geweest en heb de leverworst en ontbijtspek gekocht. En ik moet zeggen, de lekkerste sinds tijden!
Ik ben zielsgelukkig haha 🙂
Goedemorgen Marinka
Die leverworst is er wel hoor
Bij slager van de Geer in Veenendaal kijk maar eens op hun site
J.van Driel Bil
Hoe zit het dan met de suikers die vaak zijn toegevoegd. Isdat geen probleem?
De leverworst van EkoPlaza bevat geen suiker 🙂 Andere leverworst met suiker raden we natuurlijk niet aan.
Ik eet geen ‘bewerkte’, vleeswaren of vlees, niet omdat het niet Paleo is, maar gewoon, omdat ik het vies vind.
Eigenlijk ben ik helemaal niet dol op vlees.
Ik eet wel rundvlees of kip, deze koop ik blank en kruid ze zelf.